Dymitriady

Pierwsza Dymitriada
Po śmierci Iwana IV Groźnego (1584)...
Najstarszy syn Iwana IV Groźnego Dymitr zaginął na polowaniu w niewyjaśnionych okolicznościach . Drugi syn zdenerwował tatusia i dostał siekierką w plecy , a trzeci Fiodor , z żalu po tym wszystkim był chory psychicznie.Po śmierci właśnie on przejmuję władzę. Za niego sprawował rządy bojar (odpowiednik szlachty polskiej) Borys Godunow. Kontynuował legendę wojska opryczników ( zapoczątkowali wbijanie głów na pale ). W pewnym momencie, w Polsce pojawia się człowiek poddający się z syna Iwana IV Groźnego , Dymitra. Polacy szybko orientują się ,że to mnich ruski Grisza Otriepiew . Tenże "Dymitr" żeni się z córką jednego  z magnatów, córką Jerzego Mniszka, Maryną . Król nie chciał brać w tym udziału , magnaci polscy wykorzystują  zamieszanie po śmierci Iwana, najeżdżają na Rosję, mianują Dymitra i Marynę carem i carycą Rosji i zaczynają się tam panoszyć.
W 1606 Dymitr został zamordowany (wg legendy został wystrzelony z armaty w stronę Polski aby wracał skąd przyszedł albo w 4 strony świata - oficjalnej wersji nie ustalono, która z hipotez jest prawdziwa - nie wiadomo...). Polacy muszą opuścić Rosję. Jest to koniec I Dymitriady.

Druga Dymitriada

Władzę w Rosji przejmuje bojar Wasyl Szujski. W tym samym czasie pojawia się kolejna osoba, nazwana przez siebie "cudem ocalonym", zmarłym Dymitrem.

Maryna (za małą pomocą dużej dawki pieniędzy) rozpoznała w nim swojego męża.

Rozpoczyna się tzw. druga dymitriada.

W roku 1609 armia polska p.d. Stanisława Żółkiewskiego dotarła do Smoleńska.

W 1610 pod Kłuszynem Polacy (7 tys. ludzi) rozbijają połączone wojska moskiewskie i szwedzkie (35 tys. ludzi).

Wielka szansa, której nie wykorzystaliśmy:

Rosja proponuje tron synowi ówczesnego króla polskiego, Władysławowi pod dwoma warunkami:

- przejdzie on na prawosławie

- nigdy nie włączy Rosji do Polski.

Niestety król Polski Zygmunt okazał się niezwykle samolubny i próżny. Nie chciał tronu dla syna, lecz dla siebie.

   Cały okres dymitriad (zwany Wielką Smutą) kończy się w roku 1613, kiedy carem zostaje Michał Romanow (zapoczątkował on dynastię Romanowów, która zakończyła się w 1917, kiedy Mikołaj II został zamordowany przez komunistów).

Podpisuje on z Polską rozejm w Dywilnie, lecz nie kończy on konfliktu, bo po ugodzie w Perejasławiu kozacy oddali swoje państwo pod zwierzchność cara.

Wojny polsko - rosyjskie zakończyły się ostatecznie w roku 1686 pokojem Krzysztofa Grzymułtowkiego, który potwierdził wcześniejszy rozejm andryszowski. Na mocy tych układów Rosja zatrzymała lewobrzeżną Ukrainę, starciliśmy na zawsze Kijów

Chronologia militarna Dymitriad 

• I Dymitriada 1604-1606
  
  
  • bitwa pod Nowogrodem Siewierskim 1604
  • bitwa pod Dobryniczami 1605

• Powstanie Bołotnikowa 1606
  
  
  • bitwa pod Moskwą 1606

• II Dymitriada 1607-1608
  
  
  • bitwa pod Kozielskiem 1607
  • bitwa pod Bołchowem 1608
  • bitwa nad Chodynką 1608
  • bitwa pod Zarajskiem 1608
  • bitwa przy Niedźwiedzim Brodzie 1608
  • bitwa pod Rachmancewem 1608

Zadanie domowe: powstanie Chmielnickiego

Jeżeli ktoś miałby problem ze znalezieniem (;/ ) informacji o powstaniu Chmielnickiego i dymitriadach, postanawiam opublikować swoje tutaj...

KOZACY
kozacy- chłopi, którzy uciekli z majątków królewskich i szlacheckich oraz gołota (uboga szlachta). Miejsce do którego uciekli to Zaporoże (zwane także Sicz lub Wielkie Pola).
rejestr kozacki - utworzony przez Stefana Batorego rejestr kozaków, którzy byli uznawani za wojsko polskie. Im więcej Polska miała pieniędzy, tym więcej kozaków mogła opłacić. Za czasów Batorego Polskę było stać na wynagrodzenie 530 kozaków. Każdy kozak chciał się tam znaleźć aby być chronionym przez państwo. Za każdym razem kiedy rejestr ulegał zmianom, kozacy, którzy się w nim nie znaleźli (lub zostali z niego wypisani) bardzo się denerwowali i najeżdżali (dla łupów) na Polskę. Postanowili (dla jeszcze większych łupów) najeżdżać na Rosję i Turcję, a ponieważ uznawali się za Polaków, kraje te uważały, że najeżdża na nie wojsko polskie.

CZAJKI - potoczna nazwa łódek kozackich 

POWSTANIE CHMIELNICKIEGO 

1. Pierwszy etap - 1648-1649

Zaczęło się od zupełnie prywatnej sprawy podstarosty Daniela Czaplińskiego i Bohdana Chmielnickiego, uwiódł jego żonę i zabił jego syna (ciekawe jest to, że ten przeżył swoją śmierć;P). Był to tzw. najazd szlachecki. W odwecie Chmielnicki spalił dwór Czaplińskiego (oko za oko, ząb za ząb;) ). Ponieważ Czapliński pełnił lepszy urząd, Chmielnicki miał zostać pojmany. Kiedy dostał wyrok, uciekł na Sicz i został przywódcą kozaków. Postanowił on wszcząć powstanie przeciwko szlachcie, żydom i duchowieństwu unickiemu (unici - religia utworzona na wschodnich terenach ówczesnej Polski, wynikająca z inicjatywy połączenia prawosławia i katolicyzmu: uznawano zwierzchność papieża, ale obrządki kościelne były prawosławne).

Na początku wojska polskie ponosiły klęski:

- pod Żółtymi Wodami (1648)

(w międzyczasie umiera Władysław IV Waza i tron przejmuje Jan II Kazimierz Waza: w okresie elekcji o wpływ na sytuację walczyły dwie grupy polityków. Jedni pragnęli uśmierzyć powstanie poprzez rokowania z Chmielnickim i ustępstwa wobec Kozaków, drudzy zaś ten sam cel chcieli osiągnąć poprzez szybką militarną rozprawę z buntownikami. Jan Kazimierz wolał to drugie rozwiązanie.)

- pod Korsuniem (1648) 

- pod Piławcami (1648) - pospolite ruszenie uciekło z pola bitwy...;/

- Kozacy doszli także do Lwowa i Zamościa
Ofiarami powstańców padł kler katolicki, magna ci oraz Żydzi (którzy postrzegani byli jako sprzymierzeńcy magnatów, bo ściągali dla nich podatki oraz zarządzali folwarkami, karczmami itp.).
W 1649 wojska księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (ojca władcy Polski: Michała Korybuta Wiśniowieckiego - 1669 - 1673) zostały otoczone pod Zbarażem.
Król pojechał pomóc Polakom pod Zbarażem, dochodzi do bitwy pod Zborowem i ugody pod Zborowem (między chanem, a królem Polski). Na jej mocy Chmielnicki zostaje hetmanem kozackim.
 - II Etap - 1651
W 1651 trwa bitwa pod Beresteczkiem, wygrana przez Polaków. W tym czasie dochodzi do ugody w Białej Cerkwi, gdzie Rejestr Kozacki zmniejszono o połowę.

-III Etap
W 1651 dochodzi do bitwy pod Batokiem. Jest to klęska wojsk koronnych. Wszyscy jeńcy polscy zostają zamordowani.
Wojska kozackie ruszają na Polskę, ale w 1654 ma miejsce Ugoda w Perejasławiu. Kozacy uznali zwierzchność cara (cała lewobrzeżna Ukraina od Beresteczka do Białej Cerkwi została włączona do Rosji.
16 IX 1658 - ugoda w Hadziaczu. Na mocy tej ugody z trzech województw: czernichowskiego, bracławskiego i kijowskiego utworzono Księstwo Ruskie z hetmanem kozackim na czele, a starszyzna kozacka miała zasiadać w senacie. Była to tzw. idea Rzeczpospolitej Trojga Narodów. 
Potem jednak kolejny hetman kozacki (J. Chmielnicki) oddaje ponownie Ukrainę carowi.

Sienkiewicz podkreślił, że wojna ta spowodowała, że jeden kraj podzielił się na dwa:  Polskę i Ukrainę.  Ukraina do dzisiaj czuje do nas żal za tamte wydarzenia.

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
HETMANI KOZACCY
- Bohdan Chmielnicki
- Jan Wyhowski
- Juraszko Chmielnicki (syn Bohdana)